រមណីយដ្ឋានភ្នំគូលែន

សៀមរាប៖ ភ្នំគូលែន​ស្ថិតនៅ​ប៉ែកខាងជើង​ឆៀង​ខាងកើត​ទីរួមខេត្ដ​សៀម​រាប​មាន​ចំងាយ៥៣​គីឡូម៉ែត្រពីទីរួម​ខេត្ដភ្នំនេះមាន​រយៈកំពស់ ៤៩២ម៉ែត្រ គេអាច​ឡើងទៅលើភ្នំ បាន​យ៉ាងងាយ តាម​រថយន្ដ រឺ ថ្មើរជើង​ពេល​ទៅដល់​ជើងភ្នំ យើង​សង្កេត​ឃើញផ្ទាំង​ថ្មធំ ហាក់ដូចជា​ជញ្ជាំងនៃនាវា​ដ៏ធំមួយ នៅកណ្ដាល​ទីស្មសាន រំលេច​ដោយសំរស់ ស្រស់ ត្រកាល និងបង្កប់​នូវអាថ៌​កំបាំង​ដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់ នាអតីត​កាល​សម័យអង្គរ ដែលជា​រមណីយ​ដ្ឋានមួយ ក្នុង​ចំណោម រមណីយ​ដ្ឋានជា​ច្រើននៅ ខេត្ដសៀមរាប។

បច្នុប្បន្ន ដោយប្រទេសជាតិ​ទទួលបាននូវ សន្ដិភាព ស្ថេរភាព និង សន្ដិសុខគ្រប់គ្រាន់ ហើយនោះ រមណីយដ្ឋាន ភ្នំគូលែនបានទទួលស្វាគមន៍ ភ្ញៀវទេសចរ ជាតិ និងអន្ដរជាតិ យ៉ាងច្រើន ជារៀង​រាល់ថ្ងៃ និងមានប្រជាពលរដ្ឋ មកពី​ទីជិតទីឆ្ងាយៗ តាំង​លំនៅដ្ឋាន ប្រកប​អាជីវកម្មកសិកម្ម យ៉ាងច្រើន​កុះករ។ ភ្នំគូលែនមាន​រមណីយដ្ឋាន ធម្មជាតិ និងប្រវត្ដិសាស្ដ្រ ជាច្រើនដូចជាៈ តំបន់ទឹកធ្លាក់,ព្រះអង្គធំ,វាលស្ដេចលំគង់,វាលព្រះសព,ព្រះក្រាល,សំពៅធា្លយ និងមានប្រាសាទ​តូចៗ ធ្វើអំពី​ឥដ្ឋ ជាច្រើនទៀត​ដែលជា​កេរិ៍្ដតំណែល ស្នាព្រះហស្ដព្រះបាទ​ជ័យ វរន្ម័ទី២ បានកសាងឡើង តំបន់ភ្នំគូលែន​មិនត្រឹមតែ​ជាតំបន់ទេសចរ តែប៉ុណ្ណោះ​ទេគឺជាតំបន់​កសិកម្មដី​មានជីវជាតិ អាច​ដាំដំណាំ​បានគ្រប់ ប្រភេទ​ដូចជាៈ ចេក- ខ្នុរ-ដំឡូង- ត្រាវ។ល។ ប្រកប​ដោយផលិត​ផលខ្ពស់។

រមណីយដ្ឋានភ្នំដាខេត្តតាកែវ

រមណីយដ្ឋានភ្នំដា ជាប្រវត្តិសាស្រ្តមួយមានកំរិតចំណាស់ជាងគេក្នុងចំនោមរមណីយដ្ឋានទេសចរណ៏ ទាំងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាផែនទីចំណាស់ចំបងនៃនរគគោកធ្លកស្ថិតនៅ ឃុំគោកធ្លក ស្រុកអង្គរបូរី ខេត្តតាកែវមានចំងាយ ១០២គ.ម ដោយប្រើរយៈពេល ៣ ម៉ោងពីរាជធានីភ្នំពេញដោយកាត់តាមស្រុកសំរោង ស្រុកព្រៃកប្បាស និង ស្រុកអង្គរបូរី។ ប៉ុន្តែបើយើងធ្វើដំណើរពីទីរួមខេត្តមានចំងាយ ២៤ គ.ម ក្នុងរដូវវស្សាត្រូវធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹក ដោយជិះកាណូត ត្រូវប្រើរយៈពេល ២ ម៉ោង ។ 

ប្រាសាទភ្នំដា បានស្ថាបនានៅលើកូនភ្នំតូចមួយនៅសតវត្សទី ៦ ស្តេចស្ថាបនិកប្រហែលស្តេចចុងសម័យនរគភ្នំ ព្រះនាមរុទ្រ្ទវរ័ន្មតាមការបញ្ជាក់រសប់លោកតា មីប្រីណូ ប្រវត្តិវិទូ បារាំង។ប្រាសាទភ្នំនេះ ធ្វើអំពីថ្មបាយក្រៀម បុំមានកំផែងព័ន្ធជុំវិញទេ ហើយបែរមុខទៅទិសខាងជើង កំពូលប្រាសាទត្រូវបាក់បែកមួយផ្នែកធំ វ័ន្តដែលរចនាជារឿង កូនសមុទ្រទឹកដោះ ក៏បានបាក់បែកជាពីរផ្តែរមួយទៀតបង្ហាញពីព្រះវិស្នុ កំពង់ផ្ទុំនៅលើត្រឹម។នៅចង្កេះភ្នំមានរូប ​សិប្បនិមិត្តចំនួន ៥ ដែលបង្ហាញពីរចនាបទភ្នំដា ហើយរូងមួយក្នុងចំណោមរូងទាំងប្រាំ ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាឈាបនដ្ឋានក្នុងចន្លោះឆ្នាំ ១៩៧៥_១៩៧៩ ។នៅប៉ែកនិរតីនៃប្រសាទភ្នំដា ចំងាយប្រមាណ ៥០០ម មានប្រាសាទមួយទៀត ដែលស្ថាបនាអំពីថ្មភក់ពីរជាន់ បែមុខទៅទិសខាងជើងមានត្វាមួយ និងបង្អួច ៥ តាមរចនាបទបែបឥណ្ឌាមានឈ្មោះ អាស្រមមហាឥសី។ 

ក្នុងរយៈពេលកន្ងមកដោយសារតែមូលហេតុ សង្គៀមជាងពីរទសវត្ស ផ្លូវតភ្ជាប់តៅស្រុកអង្គរបូរី ត្រូវបានខូចខាត់ ស្ទើទាំងស្រុងបង្ករអោយលំបាក់យ៉ាងច្រើនក្នុងការ ធ្វើដំណើរទៅ កាន់រមណីយដ្ឋានភ្នំដាដោយតំបន់មានស្ថានភាពលិចទឹក ។ ប៉ុន្តែអាស្រ័យដោយមានគោលបំណងស្វែងយល់ ចង់ចេះ ចង់ដឹងអំពីសក្តានុពលភាពវប្បធម៌​នាសម័យកោះគោកធ្លកនោះ ភ្ញៀវទេសចរណ៏ប្រវត្តិសាស្រ្តជាតិ និងអន្តរជាតិបានពុះពារមិនខ្លាចនឿយហត់ចូលទៅទស្សនាយ៉ាងហូហែរដើម្បីធ្វើការស្រាវជ្រាវ អំពីស្នាដៃដែលជាកេរ៌ឈ្មោះដំនេលដ៏ល្បីល្បាញ នៃបុព្វបុរសខ្មែរយើងពីជំនាន់ដើម។ ក្រោយឆ្នាំ១៩៧៩ អាជ្ញាធរខេត្តតាកែវ បានកសាងផ្លូវទឹកមួយឈ្មោះ ប្រលាយលេខ១៥ចេញពីទីរួមខេត្តតាលែវទៅកាន់ស្រុកអង្គរបូរី ធ្វើឲ្យមានលក្ខណៈស្រួលមួយកំរិត ។ ប៉ុន្តែកំណាត់ផ្លូវពីអង្គរបូរីទៅភ្នំដា នៅតែជួបការលមបាកដដែល ហើយនៅរដូវទឹកទឿងតំបន់នោះក្លាយជទៅជាតំបន់លិចទឹក លើកលែងតែភ្នំដា និងភ្នំអង្គរបូរី ។ ពេលដែលលំបាកធ្វើដំនើរទៅកាន់ភ្នំដាជាងគេ គឺនៅខែស្ទើរទឹកស្ទើរគោក។

តំបន់ទេសចរណ៏ភ្នំបាណន់

ប្រាសាទភ្នំបាណន់ស្ថិតនៅភូមិបាណន់ ឃុំកន្ទឺ2 ស្រុកបាណន់ដែលមានចម្ងាយប្រមាណ ២៤គម ពីទីរួមខេត្តបាត់ដំបងភាគខាងត្បូង។ ប្រាសាទភ្នំបាណន់ជាកន្លែងប្រវត្តិសាស្រ្តមួយដ៏ល្អឯក និងជាសំនង់ប្រាសាទបុរាណមួយដែលសល់តាំងពីសម័យមុនអង្គរមកម្លេះ។

ប្រាសាទភ្នំបាណន់មានរាងចតុកោណកែងមានបណ្តោយប្រវែង៦០ម៉ែត្រនិងទទឹង៤០ម៉ែត្រ មានប្រាង្គប្រាសាទចំនួន៥ ដែលប្រាង្គ៤សងខាងតំណាងឲ្យទ្វីប ឬទិសធំៗទាំង៤ ឯប្រាង្គធំ កណ្តាលកម្ពស់២៥ម៉ែត្រ តំណាងឲ្យភ្នំព្រះសុមេរុ។ ប្រាសាទភ្នំបាណន់ជាស្នាព្រះហស្ថដ៏ល្អឯកនៃព្រះបាទឧទយាទិត្យវរ្ម័នក្នុង គស១០៥០ និងបានបង្ហើយការស្ថាបនាដោយ ព្រះបាទជ័យជេដ្ឋាទី២ក្នុងគស១១១២។ ប្រាសាទនេះត្រូវបានសាងសង់លើកំពូលភ្នំធម្មជាតិ កម្ពស់៧៥ម ពីដីដោយប្រាង្គកណ្តាលធ្វើពីថ្មភក់ និងប្រាង្គជុំវិញ ធ្វើពីថ្មភក់ លាយថ្មបាយកៀ្រមហើយស្ថិតក្នុងរចនាបថមុនអង្គរ ។

ឧទ្យានជាតិគិរីរម្យ

គិរីរម្យគឺជាឧទ្យានជាតិដែលលាតសន្ធឹងលើតំបន់គិរីរម្យទំហំ៣៥០.០០០ ហិកតាដែលមួយផ្នែកលយចូលទៅក្នុងទឹកដីកោះ កុងសម្បូរទៅដោយព្រៃឈើ ជាពិសេសព្រៃស្រល់ដ៏ស្រស់ស្អាត មានទីតាំងនៅក្នុងភូមិដំរីផុងឃុំគិរីរម្យ ស្រុកភ្នំស្រួច ខេត្តកំពង់ស្ពឺ មានចម្ងាយ ១១៧ គីឡូម៉ែត្រ នៅខាងត្បូងឆៀងខាងលិចរាជធានីភ្នំពេញ។

ឧទ្យានជាតិគិរីរម្យត្រូវបានកសាងជាតំបន់លម្ហែកាយនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៤៥ បន្ទាប់ពីព្រះរាជដំណើររបស់ព្រះបាទនរោត្តម សីហនុ ជាលើកដំបូងនៅទីនោះក្នុងឆ្នាំ១៩៦២ តំបន់នេះក៏ត្រូវបានកសាងជាតំបន់ទេសចរណ៍ដោយមានឈ្មោះបុរីជូឡុង គេដាក់ឈ្មោះឱ្យបុរីកំពូលភ្នំនេះ ដោយសារយោលទៅតាមឈ្មោះនៃអ្នកផ្តួចផ្តើមគំនិតស្ថាបនាបុរីនេះគឺសម្តេចចក្រី ញ្ញឹក ជូឡុង សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុតែងតែអញ្ជើញប្រធានរដ្ឋ និងគណៈប្រតិភូរជាន់ខ្ពស់ជាច្រើនឱ្យចូលទៅកម្សាន្តនៅតំបន់ឧទ្យានជាតិនេះ។

តំបន់ទេសចរណ៏ភ្នំតាម៉ៅ

ភ្នំតាម៉ៅមានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិត្រពាំងសាប ឃុំត្រពាំងសាប ស្រុកបាទី ខេត្តតាកែវ មានចំងាយ ៤០គ.ម តាមផ្លូវជាតិលេខ ២ពីរាជធានីភ្នំពេញ បត់ស្តាំ ៥គ.ម តាមផ្លូវលំ ដោយប្រើរយៈពេលធ្វើដំណើរតាមរថយន្តអស់ ៤៥នាទី។ ភ្នំនេះជារម្មណីយដ្ឋានចំរុះមានប្រាង្គប្រាសាទ ព្រៃភ្នំ ធម្មជាតិ និងជា​សួនសត្វដ៏ធំក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ 

តំបន់នេះមានផ្ទៃដី ១២០០ ហិចតា ដែលគេអោយឈ្មោះថា តំបន់ផ្ទៃដីការពារព្រៃឈើ។ ក្នុងចំនោមផ្ទៃដី ១២០០ហិចតានេះ ផ្ទៃដីចំនួន ១២០០ហិចតា ត្រូវបាននាយកដ្ឋានរុក្ខាប្រមាញ់ រៀបចំដាំដើមឈើ និងរៀបចំសួនសត្វ ដែលមានផ្ទៃដី ៧០ហិចតា។ ផ្ទៃដី ៧០ហិចតានេះ រួមមាន ភ្នំចំនួន៥ គឺ ភ្នំតាម៉ៅ ភ្នំថ្មដុះ ភ្នំផ្តៅពន្ធ ភ្នំឆយ និងភ្នំបាំង។ ក្នុងចំណោមភ្នំទាំង ៥ នេះមានភ្នំពីរ មានប្រាសាទបុរាណ គឺប្រាសាទតាម៉ៅ (ភ្នំតាំម៉ៅ) ប្រាសាទថ្មដុះ (ភ្នំថ្មដុះ) ។

ភ្ញៀវ​ជាតិ​និង​អន្តរជាតិ​ដែល​មក​លេង​ឧទ្យាន​សួនសត្វ​ និង​មជ្ឈមណ្ឌល​សង្គ្រោះ​សត្វព្រៃ​ភ្នំ​តា​ម៉ៅ មិន​​ដែល​រំលង​ទស្សនា​សត្វ​កម្រ ៦​ ប្រភេទ​មាន​ដូច​ជា ពោះ​ថ្លាន់ ក្រពើ ខ្លា តោ ដំរី និង ខ្លា​ឃ្មុំ​។ សត្វ​ទាំង​នេះ​មាន​ប្រជាប្រិយភាព​ខ្លាំង និង​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​បញ្ជី​លើ​គេ ដែល​ទាក់ទាញ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ច្រើន​បំផុត​ទស្សនា ពេល​មក​កម្សាន្ត​នៅ​សួន​ឧទ្យាន​ភ្នំ​តាម៉ៅ។

ទេសចរណ៏ខេត្តកំពង់ធំ

កំពង់ធំគឺជាខេត្តមួយក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ។ វាមានព្រំប្រទល់ជាប់ខេត្សៀមរាប នៅភាគពាយព្យ ព្រះវិហារ នៅភាគខាងជើង ស្ទឹងត្រែងនៅភាគឦសាន ក្រចេះនៅខាងកើត កំពង់ចាម កំពង់ឆ្នាំង នៅខាងត្បូង និង បឹងទន្លេសាបនៅភាគខាងលិច។ 

ខេត្តកំពង់ធំមានទីរួមខេត្តឈ្មោះក្រុងស្ទឹងសែន​ ដែលជាទីក្រុងមួយដែលមានប្រជាជន ៣០ ០០០ នាក់ មានទេសភាពដ៏ល្អប្រណីត គួរអោយចាប់ចិត្ត ស្ថិតនៅតាម​បណ្តោយនៃច្រាំងដងស្ទឹងសែន។ កំពង់ធំ គឺជាខេត្ត មួយដែលស្ថិតនៅចំកណ្តាលផ្ទៃប្រទេសកម្ពុជា។ ខេត្តនេះមានផ្ទៃដីសរុប ១៣ ៨១៤ សហាតិមាត្រការ៉េ ហើយបែងចែកជា ៨ ស្រុក-ក្រុង, ៨១ ឃុំ-សង្កាត់ និង ៧៣៤ ភូមិ^[២]។ ខេត្តកំពង់ធំជាខេត្តមានផ្ទៃដីធំទី២នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ ក្រុមប្រាសាទសំបូរព្រៃគុហ៍ ដែលសរុបមានប្រមាណជិតពីររយប្រាសាទផ្សេងទៀត មានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ការសិក្សាអំពីអារ្យធម៌ខ្មែរ មុនសម័យអង្គរ។ ក្រុមប្រាសាទទាំងនេះមានការទាក់ទាញទេសចរណ៍ និង អ្នកស្រាវជ្រាវដូចជាប្រាសាទដទៃទៀតក្នុងតំបន់អង្គរដែរ ហើយដែលត្រូវបានគេចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំងនៅពេលបានទៅ ទស្សនាផ្ទាល់។ មានស្ថានីយ៍បុរាណសម័យអង្គរគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ជាច្រើនក្នុងតំបន់នេះ រួមមានប្រាសាទសំបូរព្រៃគុក និង ប្រាសាទអណ្ដែត។ 

ជាពិសេសនៅពេលបានទៅកំសាន្តហើយៗបានស្នាក់នៅ ១ យប់ ឬ ពីរយប់ជាមួយប្រជាជននៅទីនោះ ជាពិសេសនៅភូមិកំពង់ឈើទាលនាមាត់ស្ទឹងសែន។ នោះគឺ ផ្ទះស្នាក់ របស់សហគមន៍នៅទីនោះ។​ ខេត្តនេះ មានបណ្តាញផ្លូវជាតិលេខ៦ ភ្ជាប់ពី ក្រុងភ្នំពេញ ទៅ ខេត្តសៀមរាប ហើយ មានផ្លូវបំបែកទៅ ខេត្តព្រះវិហារ តាមរយៈផ្លូវជាតិលេខ៦៤ ដែលមានចម្ងាយ ១២៦ សហាតិមាត្រ។ ខេត្តកំពង់ធំជាខេត្តមួយផងដែរដែលសំបូរទៅដោយសក្តានុពលទេសចរណ៍ដើម្បីទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងអន្ដរជាតិដូចជាការកម្រនិងអសកម្មបឹង, ទន្លេ, ព្រៃភ្នំនិងប្រាសាទបុរាណចំនួនជាង 200 ។ ក៏ជាខេត្តមួយក្នុងចំណោមខេត្តទាំងប្រាំបួនដែលមានព្រំប្រទល់ជាប់បឹងទន្លេសាបដែរ កំពង់ធំជាប៉ែកនៃឋបនីយដ្ឋានជីវមណ្ឌលបឹងទន្លេសាប។^[៣] [[ឯកសារ:Old man on tonle sap.jpg|right|240px||thumb|បឹងទន្លេសាប​ [[ខាងលិចនៃផ្នែកមួយនៃផ្លូវជាតិលេខ 6: គ្របដណ្តប់ 30% ផ្ទៃធម្មតានេះគឺជាតំបន់ពង្រីកទៅដល់បឹងទន្លេសាប។ តំបន់នេះគឺជាការល្អសម្រាប់ការដាំដុះស្រូវនិងការនេសាទត្រីសម្រាប់គាំទ្រដល់តម្រូវការនៃខេត្តនេះនិងនាំចេញទៅទៀត]]

Tourist at Tatai Resort

ទឹកធ្លាក់តាតៃ គឺមានតំបន់ រមីយដ្ឋាន ដែលមានខ្យល់អាកាស និងទេសភាព បរិសុទ្ធ ។ នៅភូមិតាតៃ ឃុំតាតៃ ស្រុកស្មាច់មានជ័យ​ ខេត្តកោះកុង។ ចំងាយប្រហែល ២០​ គីឡូម៉ែត​ ខាងកើតទីរួមខេត្ត កោះកុង តាមផ្លូវជាតិលេខ48 ។ ដែលមានប្រជាជន ប្រមាណ ៨៤ គ្រូសាររស់នៅទីនោះ ហើយពួកគេ ប្រកបមុខរបរជា​ អ្នកនេសាទ នឹងការប្រមាញ់។

ចូលរួមគ្នា រវាងទឹកសាប នឹងប្រៃ ។​ មានខ្យល់ព្យុះ​ ហើយដែលកើតអំពីទឹកជំនន់ ជន់លិចដែលនាំអោយ កូនរបស់តាតៃ ទៅ។ ពីរ បី ថ្ងៃក្រោយមក ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏ក្មេងប្រុសបានស្វែងរកពីកន្លែង ដែលកូនរបស់គាត់រកលែងឃើញ។ នៅពេលដែលតាតៃ បានសួរកូនប្រុស​របស់គាត់ ហើយកូនរបស់កូនគាត់​​ បានឆ្លើយថា មានមនុស្សម្នាក់​ អ្នកដែលបាន យកខ្ញុំទៅលាក់ខ្លួន ជាកន្លែងដែលគាត់ មានបំណងសម្លាប់ខ្ញុំ។ ប៉ុន្តែនៅភ្លាមនោះ តាឥសី បានលេចនៅពីមុខកូនប្រុស តាតៃ ហើយនៅពីក្រោយ ខ្លួនគាត់។ ​បន្ទាប់មក​ ក៏បានលឺដំណើររឿង តាតៃនឹងប្រពន្ធរបស់គាត់បាន ជឿដែលកូនរបស់ពួកគេ បានរួចពីគ្រោះថ្នាក់ដោយសារ តាឥសី ឬ អ្នកសាចាំ។